اتاق بازرگانی تهران کتاب «درباره اعتماد، سرمایه فراموش شده» را که مبتنی بر مطالعه موردی کیفیت اعتماد میان بخش خصوصی و دولت است و پیشتر از سوی انتشارات کارآفرین منتشر شده بود را به شکل کتاب صوتی در دسترس مخاطبان قرار داد.
اتاق بازرگانی تهران در ادامه فعالیتهای خود در حوزه انتشار کتابهای اقتصادی، کتاب صوتی «درباره اعتماد، سرمایه فراموش شده» را منتشر کرد. این کتاب که به قلم «محسن گودرزی» و همکارانش به رشته تحریر درآمده ، نتایج مطالعه موردی کیفیت اعتماد میان بخش خصوصی و دولت را ارائه کرده است.
کتاب سرمایه فراموش در بخش نخست، وجوه اعتماد را تبیین کرده و تعریف آن را ارائه میکند و در فصل بعدی به پیشینه مطالعاتی و تجربیات جهانی ارتباط میان دولت و بخش خصوصی از جمله در کشورهای ژاپن، کره جنوبی، تایوان، مالزی و ترکیه میپردازد. یافتههای محقق در مورد کیفیت اعتماد میان دولت و بخش خصوصی ایران نیز در فصلهای بعدی مورد اشاره قرار گرفته است.
مسعود خوانساری، رئیس اتاق تهران، در پیشگفتار این کتاب به این نکته اشاره کرده است که «بخـش خصوصی در جریان فعالیت خود بـه این نتیـه رسـیده کـه بـدون گسـترش اعتمـاد بیـن کارآفرینـان و دولـت امکانی بـرای توسـعه اقتصادی کشور وجود ندارد.» او همچنین در ادامه آورده است: پیش از این، عموما ایـن دولتها بودنـد کـه بـا انواع بینشها و منشهای سیاسی روی یک گزاره پافشاری میکردند: عدم اعتماد به بخش خصوصی. نمونههای روشنی برای اثبات ایــن تئــوری وجــود دارد کــه واضحتریــن آن هــم شکســت ایــده خصوصیســازی و اجــرای نــاکام اصــل 44 اسـت. امـا در دهـه 90 وضعیـت پیچیدهتـر شـده و حـال بخـش خصوصـی هـم به دولت(ها) اعتماد کافی ندارد. به این معنا اوضاع وخیم تر شده است.
او توضیح میدهد که دسـتیابی بــه اعتماد دوطرفه (حداقل بــر اســاس دســتآوردهــای تحقیقــی ایــن کتــاب ( بـدون شـکلگیری مسـیر گفتوگـوی واقعـی و تعامـل سـازنده دوطرفـه میـان دولـت و بخـش خصوصـی ممکـن نیسـت و ایـن گفتمـان هـم مادامی کـه دولـت، مسیر را برای از سرگیری گفتوگو باز نکند، میسر نمیشود.
مطابـق یافتههای به دسـت آمده در این مطالعه، میـزان اعتماد بخش خصوصی در مقایســه بــا اعتماد عمومـی پایینتـر اسـت. بخـش دیگـری از یافتههای ایـن تحقیـق که از طریـق گفتوگـو بــا فعـالان بخــش خصوصــی به دسـت آمده اسـت، نشـان میدهد بینیازی دولت بـه بخش خصوصی بـه علت تکیه به درآمدهای نفتی و بیثباتی و پیچیدگی مقررات و قوانین و فساد اداری از علتهای مهـم کاهش اعتماد بیـن دو بخـش اسـت.
از سـوی دیگـر، بخـش خصوصـی بـه علـت ضعــف انســجام، نداشــتن دیــدگاه جامــع و نگــرش نســبت بــه توســعه ملــی و وابسـتگی بـه رانـت، رابطـه مبتنـی بـر بیاعتمـادی را بازتولیـد میکنـد. سـومین دسـته از عوامـل مؤثـر بـر اعتمـاد بیـن دو بخـش، تغییـرات و نوسـانات متغیرهـای کلان اقتصــادی اســت کــه محیــط فعالیــت را پیشبینیناپذیــر میســازد. در شـرایط ضعـف اعتمـاد، راههایـی مثـل تـن دادن بـه فسـاد و رشـوه و کنارهگیـری به عنـوان سـازوکار مقابلـه بـا وضعیـت در پیش گرفتـه میشـوند.
در کتاب سرمایه فراموش شده آمده است که کشـورها اغلـب بـا تمرکـز روی دو راهحـل توانسـتهاند رابطـه بیـن بخـش خصوصـی و دولـت را بهبـود بخشـند؛ نخست ایجـاد نهـاد گفتوگـو میـان دو بخــش و دیگری، تدویــن چارچوبــی کــه منافــع ملــی و توســعه را تعریــف میکنــد. بــر اسـاس ایـن تجربـه و بـا توجـه بـه تشـکیل شـورای گفتوگـو، کتاب پیشنهادهای متفاوتی را برای بهبود وضعیت مطرح میکند.