روند کاهش مرگ ناشی از کووید19 در کشورهمراه با کاهش موارد بستری در بیمارستان‌ها طی حدود 20 روز گذشته نویدبخش  و رو به بهبودی وضعیت است؛ در روند اپیدمی گرچه اندازه رخداد مرگ‌ها در این مدت به نصف رسیده ولیکن تا مرز قابل قبول که اپیدمی را کنترل کنیم فاصله زیادی داریم.
ماهیت اپیدمی حاد و پیش رونده این طور است که با اعمال مداخلات مؤثر و سختگیرانه مثل قفل کردن شهرها به سرعت بتوانیم اپیدمی را کاهش بدهیم ولی این شرایط نه تنها در مورد این اپیدمی بلکه برای اپیدمی‌های مشابه کووید19 هم شکننده است؛ معنای این شکنندگی این است که تداوم کاهش مرگ ناشی از کووید بستگی به این دارد که سایر مداخلاتی که می‌تواند به این روند کمک کند به سرعت ادامه پیدا کند.
 از جمله این مداخلات می‌توان به طرح محله‌محور شهید سلیمانی اشاره کرد که هدفش مراقبت فعال و شناسایی افراد مبتلا در مراحل اولیه بیماری است تا از آنها و از گروه‌های آسیب پذیر حمایت و مراقبت کند.
درارتباط با کووید19 بحث‌هایی همچون واکسیناسیون مطرح است. این موضوع نباید ما را دچار خطای محاسباتی کند؛ در ارزیابی وضعیت با فرض اینکه واکسن در راه است نباید شیوه زندگی منطبق با اپیدمی را ترک یا فراموش کنیم؛ تا زمانی که واکسن به دست همه افراد برسد و مراحل تأیید آن مورد قبول قرار بگیرد ماه‌ها فاصله داریم؛ از طرفی باید امید را در میان مردم زنده نگه داریم و بشر امروز در مقابل اپیدمی دست بسته نیست.  در این برهه مهم‌ترین راهبرد پیشگیری فعال از طریق رفتارهای مناسب است. کووید19 یکی از ویژگی‌های مهمی که دارد رفتارهای انسانی و اجتماعی در کنترل یا افزایش اپیدمی و گسترش آن است. کمتر اپیدمی ای  پیدا می‌شود که در شکل فراگیرآن، مؤلفه‌ اصلی رفتار باشد؛ در حال حاضر مهم‌ترین و مؤثرترین راه کنترل ویروس راهی جز پیشگیری نیست بخصوص فاصله گذاری‌های اجتماعی و جلوگیری از جای به جایی و سفرهاست. اما نکته دیگر درباره کووید این است که هوای سرد به‌طور غیر مستقیم تأثیر جدی روی اپیدمی می‌گذارد. این ویروس تحملش نسبت به درجه حرارت بالاست؛ نه به گرم شدن و نه به سرد شدن هوا به‌عنوان مؤلفه کاهش اپیدمی نمی‌توان دل خوش کرد؛ با سرد شدن هوا، تهویه هوا در اماکن سربسته کمتر رخ می‌دهد؛ در فضاهای عمومی و مراکز تجاری، فرهنگی و... تراکم آلودگی بالا می‌رود و احتمال سرایت و ابتلا افزایش می‌یابد.
 و آخرین توصیه، در این فصل از سال وارونگی هوا را شاهد هستیم که این موضوع  انتشار بیماری کرونا را افزایش می‌دهد؛هوا شرایطی را ایجاد می‌کند که ویروس محصور می‌شود و تجمع پیدا کند. توصیه می‌کنیم افراد پرخطر، حساس و آسیب پذیر باید بسیار مراقب باشند و تکرار می‌کنیم ویروس تابع شرایط جسمی و جثه و سن نیست شاید فردی جوان باشد و مبتلا شود و جان خود را حتی از دست بدهد؛ شاید این ذهنیت وجود داشته باشد شرایط جسمی قوی شانس شکست این بیماری را هم بالا می‌برد ولی اینچنین نیست.
کسی که ویروس را می‌تواند به ما منتقل کند حتماً نباید دارای علائم بیماری باشد؛ حدود 50 درصد افرادی که بیمار می‌شوند از افراد بی‌علامت یا علائم پنهان ویروس را دریافت کرده اند. امیدواریم که دولت با سیاست‌های مناسب تجمعات را به حداقل ممکن برساند حتی با برخورد و رفتارهای سلبی. کنترل این تجمعات بسیار مهم است. این رفتارها، رفتارهای فردی نیست بلکه رفتارهای اجتماعی است و برای دیگران خطرناک محسوب می‌شود.

دکتر حمید سوری
اپیدمیولوژیست و عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا

• منبع: روزنامه ایران